Kampili Kampili Zuid-Celebes
29-11-2013
Ligging:
Het kamp Kampili lag vlak bij de kampong
Kampili, ongeveer 20 km zuid-oost van Makassar, dat op het zuid-westelijke
schiereiland, op de zuid-west punt van het eiland ligt. Het kamp bestond uit
gebouwen van een oud TBC-sanatorium. Het lag dicht bij de zuid-oever van de
Berang-rivier, 2 à 3 km ten oosten van Soenggoeminasa. Het kamp bestond aanvankelijk uit 12 loodsen -
genummerd 1 t/m 12 - van ongeveer 6x60 m (voor de Malino-groep) en een
tiental huisjes, vroegere personeelswoningen (voor de Ambon-groep); in iedere
loods zaten ongeveer 100 personen, in ieder huisje ongeveer 30 personen. In
loods 1 zaten de Zusters (aantal 91), in loods 2 zaten de kinderrijke
families; de mensen uit de KVK in Malino kwamen met name terecht in de
loodsen 2 en 3. In juli 1944 werden nog 4 loodsen bijgebouwd -
genummerd 13 t/m 16 - bestemd voor Indische mensen (dit complex heette
“Patrimonium”). |
Kampcommandanten
sergeant. Yamaji/Yamadji (bijnamen: de Bolle of
Boke); hoofdbewaker: Okazima
Kampbewaking
heiho’s, inheemse politie
Kampleiding
Mw J.C.Valderpoort-Wierts van Coehoorn
(Ambon-groep), Hr Weyers (Malino-groep),
later voor gehele kamp: Mw Annie Joustra
Transporten (volgens Atlas Japanse Kampen)
datum |
binnengekomen uit |
vertrokken naar |
aantal per transport |
aantal in kamp |
type personen |
22.03.43 |
|
|
300 |
|
vr,ki |
03.05.43 |
Malino |
|
450 |
|
vr,ki |
04.05.43 |
Malino |
|
450 |
|
vr,ki |
05.05.43 |
Malino |
|
400 |
|
vr,ki |
01.06.43 |
|
Parepare |
|
|
jo |
10.09.43 |
|
|
110 |
|
vr,ki |
28.12.43 |
|
|
|
|
vr |
17.07.45 |
|
Boskamp (3) |
|
1670 |
vr,ki |
|
BOSKAMP |
|
|
|
|
17.07.45 |
Kampili |
|
|
1670 |
vr,ki |
|
|
Overleden |
37
(4) |
|
vr,ki |
23.08.45 |
|
|
|
1633 |
vr,ki |
jo=jongens, ki=kinderen, vr=vrouwen
(1) met de Rio de Janeiro Maru 1
(2)Atamboë, Soë, Roti
(3) verhuizing naar het Boskamp (na bombardement)
(4) totale kamptijd: 13 vrouwen en 24 kinderen,
waarvan 7 door het bombardement
Literatuur
Beekhuis,
H. e.a. - Japanse burgerkampen in Nederlands-Indië, Deel 5.2, 3e druk, 2004, pg
16-17
Blume,
Peter - Persoonlijke mededeling (naamlijst loods 6)
Dulm, J.
van e.a. - Atlas Japanse Kampen, Deel 1, 2000, pg 197-199; Deel 2, 2002, pg
170-180
Fenton Huie, Shirley - Vergeten, 1992, pg 135
Jong, L. de - Het Koninkrijk der Nederlanden in
WOII, deel 11B, 1989, pg 736
Klift-Snijder, A.G. van der - Geroepen ...
(memoires van een zendingsvrouw), 1996, pg 121-145
Lewis, Mare - Maan over Kampili, 1983 (gedichten)
Rose, Darlene Deibler - Evidence not seen, 1988
Schulte Nordholt, O. - Het dagelijks leven in
Indië 1937-1947, 1999, pg 141 e.v.
Stolk, Tineke - Hoe het ons verging, Eigen beheer,
1996, pg 75 - ..., 325
Valkenburg, Rik - Het appèl is afgelopen, 1977, pg
22, 41, 230, 254-263
Veen, Gretchen van - Gesprek zonder partner, 1980
Zuster van JMJ - Kampleven van de Zusters in
Zuid-Celebes, Archief Zusters van JMJ, 1945, pg 1-10
Zuster van JMJ - Kampleven onder Tropenzon,
Archief Zusters van JMJ, 1946, pg 64-86
Foto’s/Tekeningen
Dulm, J.
van e.a. - Atlas Japanse Kampen, Deel 1, 2000, pg 197-199; Deel 2, 2002, pg
170-180
Klift-Snijder, A.G. van der - Geroepen ...
(memoires van een zendingsvrouw), 1996, pg 116-121
Stolk, Tineke - Hoe het ons verging, Eigen beheer,
1996, pg 82a
Naamlijsten
Naamlijst – NIOD, IC 031.748 (loods 9 t/m 12)
Naamlijst – NIOD, IC 056.321-056.330
Namalijst loods 6 (3-5-1943 tot 17-7-1945, 63
personen)
Naamlijst overledenen – NIOD, IC 056.331
Plattegronden
Beekhuis,
H. e.a. - Japanse burgerkampen in Nederlands-Indië, Deel 5.2, 3e druk, 2004, pg
17
Dulm, J.
van e.a. - Atlas Japanse Kampen, Deel 1, 2000, pg 199
Bijzondere gebeurtenissen
17.07.45 Bombardement,
kamp vrijwel geheel verwoest, 7 doden
17.07.45 Verhuizing
naar noodkamp in het bos, het zogenaamde Boskamp
17.08.45 Ouden
van dagen en patiënten terug naar oude kamp, in naaikamer en polikliniek
18.08.45 Japanse
soldaten begonnen bouw van nieuwe loodsen om de verwoeste barakken te vervangen
19.08.45 Yamadji
eiste verslagen in het maleis, ook van Ambon, Flores, Timor
22.08.45 Mw
Joustra met Yamadji naar Makassar: Mw Joustra is Yamadji erkentelijk voor goede
behandeling
23.08.45 Alle
kampbewoners woedend op Mw Joustra over haar verklaring in Makassar
24.08.45 Diverse
onderdelen van het Boskamp verhuizen terug naar Kampili
27.08.45 School
in het Boskamp verhuist naar nieuwe loods in Kampili
Yamadji verklaart: ik ben schuldig, niet Mw
Joustra
28.08.45 Er
mogen brieven geschreven worden naar de mannen
29.08.45 Er
gaat dagelijks een varken in het eten, rijststampen gebeurt nu in de kampong
tegen betaling
4500 brandbommen weggehaald door inlanders
31.08.45 Koninginnefeest
op de koeiewei in Kampili, Yamadji aanwezig in wit uniform
01.09.45 Japanse
dokter komt de beide Nederlandse doktoren (Goedbloed en Feenstra) helpen
De eerste patiënten vertrekken naar Makassar (Stella
Maris Ziekenhuis)
Nieuwbouw Kampili stagneert: nu 3 loodsen klaar,
voor ca 400 personen
Nog steeds 1200 mensen in het Boskamp: primitieve
WC’s, geen water, eten halen uit Kampili
02.09.45 Nog
steeds geen fruit! Verhuizing naar beschermde wijk in Makassar is beste
oplossing.
05.09.45 24
vrouwen (olv Mw Valderpoort) gaan naar Makassar om schoonmaak van huizen te
regelen
06.09.45 De
24 vrouwen komen terug: er zijn geen huizen beschikbaar. Eerste
voedsel-droppings.
Mensen met familie in Makassar gaan naar Makassar
(ca 100 personen)
08.09.45 Vrouwen
met mannen in Parepare gaan naar Makassar (ca 50 personen), laatste zieken naar
Makassar
11.09.45 Kap.
Dieudonné (leider krijgsgevangenkamp) nu belast met opvang burgergeïnterneerden
14.09.45 Bijna
gehele Europese wijk is nu bewoond, gezinnen zijn herenigd
26.09.45 Laatste
transport naar Makassar, Kampili geheel ontruimd
Plattegrond
Naamlijsten
Naamlijst loods 10 |
Naamlijst loods 11 |